Deze keer een blogje over hoe focusstacking uit te voeren. De techniek is niet zo moeilijk t'is alleen een beetje meer werk dan een foto maken.
Waar gebruik je focusstacking voor of eigenlijk waar kun je het voor gebruiken. Eigenlijk voor heel veel dingen. Vaak wordt deze techniek bij macro gebruikt. In deze blog zal ik dat ook gebruiken. Ik heb het ook al toegepast bij fotomicrografie (fotografie middels microscoop).
Dit verhaal bestaat uit twee delen. Het deel waar je met de camera en hulpmiddelen aan de slag gaat en een deel waarvoor je achter de computer moet kruipen.
Het cameradeel
Echt serieus heb ik ze gebruikt bij het maken van een focusstacking sessie die ik ook hier zal gebruiken. Focusstacking is een techniek waarbij je een hele stapel (stack) foto's op elkaar stapelt (stacking) waarbij elke foto een iets andere scherpstelpunt heeft. Wel zodanig dat de gebieden die scherp zijn op elkaar aan sluiten.
Hier zit het meeste werk in voor de fotograaf. Het vergt ook enige oefening in die zin dat je een gulden middenweg moet vinden tussen je diafragma en de stapgrootte bij het scherpstellen. Persoonlijk houd ik het diafragma zo groot mogelijk (lage F-waarde dus). Als je diafragma te groot is en je scherpstel-stappen tussen de foto's ook te groot zullen er stukken in de tussengebieden zijn die niet scherp zijn en dus niet je gehele onderwerp scherp zijn. Dit is iets wat je proefondervindelijk zult moeten ontdekken met jouw camera en objectief.
Randvoorwaarden zijn bij deze manier van fotograferen zijn een stilstaand onderwerp en een stilstaande camera, dus op een stevig statief.
Waar ik mee begonnen ben is een egale achtergrond zoeken, met in mijn geval invallend licht door het raam. Je kunt uiteraard ook met flits of kunstlicht gaan werken, dat heb ik hier niet gedaan. De achtergrond kan het behang aan de muur zijn, maar ook gewoon een vel papier of professionele achtergrond of een losse rol behang die je nog hebt liggen van de laatste verbouwing. Ik heb hier zelf gebruik gemaakt van het behang. Mocht je gebruik maken van een rol achtergrond of rol behang zorg er dan voor dat er geen kreukels in zitten maar dat het vloeiend verloopt. Die kreukel zie je terug op je foto en dan wordt het er in dit geval niet mooier op.
Zorg ervoor dat tussen het onderwerp en de achtergrond een centimeter of 60 of meer zit. Dit geeft de mooiere effecten en dat maakt het voor de stacksoftware ook makkelijker. De volgende stap is het plaatsen van je onderwerp. Zorg dat dit stevig staat en niet kan bewegen. Ik gebruikte hiervoor een klem om de Orchidee vast te zetten. Het zijn losse bloemen in een plastic buisje, dus je kunt de steel niet fijndrukken met de klem. De derde stap is het gereed zetten van je statief met camera. Kies een objectief waarmee je aan de slag wilt. Stel camera en statief zo op dat je je onderwerp mooi voor je achtergrond hebt staan. Stel nu scherp op het dichtstbijzijnde punt van je onderwerp. Dit kun je het beste handmatig doen en dan aan de achterkant op je scherm kijken in liveview modus. Indien mogelijk kun je het beeld vergroten bij de meeste camera's.
Bij Canon camera's wordt software meegeleverd waarmee het mogelijk is om je camera aan te sturen via de computer middels een USB kabel. Dit vergemakkelijkt het scherpstellen stukken omdat je scherm van de computer veel groter is dan het schermpje achterop je camera. Maak gebruik van de mogelijkheden die je hebt. Stel je de voorkeuze in op diafragmavoorkeuze. Aangezien we de camera toch op statief hebben staan is de sluitertijd niet zo van belang. Zoek nu een geschikt diafragma, begin met F4 bij voorbeeld. Dan zit je wel redelijk goed om mee te beginnen.
We beginnen zoals gezegd met het handmatig scherpstellen op het punt het dichtst bij de lens. Zorg er voor dat je nu iets daarvoor scherpstelt. Dit wordt je eerste foto, met alles (net) niet scherp. Druk nu af en bekijk het resultaat. Stel nu scherp door een kleine stap verder scherp te stellen op je onderwerp. Bij deze foto wordt het eerste puntje van je onderwerp scherp. Maak je foto en kijk waar je scherpte ophoud en stel nu iets verder scherp en maak weer een foto. Bekijk de foto weer en pak je volgende scherpstelpunt. Zo ga je door tot je je hele onderwerp hebt gehad en je laatste foto is dan weer helemaal onscherp.
Alle foto's zijn gemaakt bij daglicht, ISO 100, F2.8, 03,sec. alles vanaf statief.
Nu is het moeilijkste gedeelte gebeurt, de rest wordt op de PC uitgevoerd. Er zijn verschillende software pakketten waarmee je de volgende stappen kunt doen. Bijvoorbeeld een pakket speciaal hiervoor, Helicon Focus of de vertrouwde Photoshop. Hier maak ik gebruik van Photoshop waarin de stappen beschreven worden.
Hieronder een aantal foto's uit de serie die hier gebruikt word.
Het computerdeel
Plaats alle foto's die je gemaakt hebt in één folder op je PC. Dit maakt het zoeken straks wat makkelijker.
Start nu Photoshop op. Als Photoshop opgestart is zijn de volgende stappen nodig om van al je gemaakte foto's één foto te maken waar je onderwerp van voor naar achter scherp is.
- Het inlezen van al je gemaakte foto's als een stapel foto's binnen Photoshop
- Het uitlijnen van je ingelezen stapel foto's
- Het tot een foto maken van je stapel foto's
- Opslaan van je resultaat
Het inlezen van alle foto's
Hiervoor heeft Photoshop een aparte functie waarmee je al je gemaakte foto's inleest waarbij elke foto als aparte laag binnen je Photoshop project wordt.De functie binnen Photoshop vind je in het menu "Bestand". Ga nu naar de optie "Scripts" en kies dan voor "Bestanden laden naar stapel".
Er verschijnt nu een window waarin je je bestanden kunt selecteren die je straks hebt opgeslagen in een folder, middels de knop "Bladeren" kun je je bestanden opzoeken en selecteren. Kies nu alle bestanden zoals je dit altijd doet op je PC. Klik daarna op oké en Photoshop gaat nu voor je aan de slag door alle bestanden in te laden en voor elk bestand een laag aan te maken.
Het uitlijnen van de foto's
In deze stap worden de foto's uitgelijnd zodat ze ook echt recht boven elkaar uitkomen. Als je goed kijkt zul je na het uitvoeren van deze actie aan de zijkanten streepjes zien, dit zijn de randen van de foto's die door Photoshop uitgelijnd zijn en ook iets verkleind/vergroot zijn. Dit is normaal. Alle foto's zijn nu dusdanig uitgelijnd dat het onderwerp boven elkaar liggen. Dit uitlijnen doen we met de volgende stappen binnen Photoshop.
Selecteer nu eerst aan de rechterkant alle lagen. Hierna de keuze "Bewerken" en dan "Lagen automatisch uitlijnen".
Deze stap zorgt er voor dat alle foto's goed boven elkaar komen te liggen en dat ze in de volgende stap goed gestapeld kunnen worden. Voor het uitlijnen kiezen we de optie automatisch. Die voldoet prima voor het stacks.
Het stapelen van de foto's tot een foto
In de laatste stap gaan we de foto's stapelen. Ook hiervoor heeft Photoshop een ingebouwde functie. Deze functie kun je aanroepen via "Bewerken" en dan "Lagen automatisch overvloeien". Hierna verschijnt nogmaals een schermpje met de keuze welke optie je wilt gebruiken om de foto's samen te voegen. We kiezen hier voor de optie "Afbeelding Stapelen". Zorg bij het uitvoeren van deze actie ook dat alle lagen geselecteerd zijn zoals dat bij de vorige stap ook was. Anders zal deze actie niet uitgevoerd kunnen worden.
Nu gaat Photoshop aan de slag en uiteindelijk komt er een gestackte/gestapelde foto uit die alle scherpe delen van de foto's heeft, zoals hieronder te zien is.
Sla de foto op zoals je dat dat altijd doet binnen Photoshop. Kan als JPG of TIFF en ook uiteraard als PSD bestand.
Hopelijk kunt je met dit verhaal aan de slag een ook zelf foto-stacking gaan toepassen. Een heel mooi voorbeeld van het gebruik van focusstacking is te vinden op de site van Christophe Brochard. Hij heeft voor zijn boek "
Fotogids Larvenhuidjes van libellen" alle foto's gemaakt middels fotostacking. Deze
link laat een voorbeeldje zien van focusstacking in optima forma, althans in mijn ogen.
Graag tot een volgende keer.
Met vriendelijke groeten,
Tom Smit